Profesjonalna

Przykurcz Dupuytrena to postępujące schorzenie tkanek miękkich dłoni, które prowadzi do zgięcia palców uniemożliwiając ich pełne wyprostowanie. Jest to choroba dotykająca powięzi ręki i jest klasyfikowana jako jedno z zaburzeń kurczliwości tkanki łącznej. Ustalono, że pierwszymi objawami choroby Dupuytrena są powstające po stronie dłoniowej dołki, zwłaszcza w miejscu dalszej bruzdy dłoni. Do powstania tych dołków dochodzi na skutek zmian ułożenia pionowych włókien rozcięgna przyczepionych do znajdującej się pod spodem powięzi podskórnej dłoni (powstanie pionowych połączeń w rozcięgnie dłoniowym ze skórą). Kolejnym objawem jest powstanie guzków dłoniowych, które są ułożone powierzchownie w stosunku do rozcięgna dłoniowego i nie stanowią integralnej jego części. Guzki dłoniowe zawierają komórki, które m. in. produkują kolagen (zwłaszcza kolagen typu II) co prowadzi do powstania nowych włókien tkanki łącznej i rozrostu guzków i przykurczy. W miarę dalszego rozwoju choroby i powstania większej liczby komórek guzkowych, zwiększa się siła kurczliwości, dochodzi do pogrubienia stawu śródręczno-paliczkowego bliższego oraz powstania patologicznych powrózków dłoniowych (nieprawidłowo zbudowane struktury kolagenowe tworzące się wzdłuż istniejących powięzi), które mogą doprowadzić do deformacji i przykurczów.

Przyczyny

Etiologia przykurczu Dupuytrena nie jest do końca poznana, jednak wyróżnia się kilka czynników ryzyka:

• Czynniki genetyczne – schorzenie występuje rodzinnie, szczególnie w populacjach o pochodzeniu nordyckim i celtyckim,
• Wiek – choroba zazwyczaj pojawia się po 40. roku życia,
• Płeć – mężczyźni są bardziej narażeni niż kobiety,
• Choroby współistniejące – cukrzyca, padaczka (szczególnie przy długotrwałym leczeniu fenytoiną), alkoholizm,
• Palenie tytoniu – uważa się, że może nasilać proces włóknienia,
• Urazy i przeciążenia dłoni – mogą mieć wpływ na rozwój choroby, choć nie są uznawane za główną przyczynę.

Objawy

Początkowo przykurcz Dupuytrena przebiega bez bólowo i powoli postępuje:

• Zgrubienie skóry na wewnętrznej stronie dłoni – zwykle w okolicy palca serdecznego lub małego,
• Tworzenie się guzków – twarde, podskórne zgrubienia, zwykle niebolesne,
• Tworzenie się pasm włóknistych (powrózków dłoniowych) – które z czasem prowadzą do zgięcia palca,
• Przykurcz palców – utrudnienie wyprostowania palców, zwykle serdecznego i małego, w cięższych przypadkach także innych,
• Ograniczenie funkcji ręki – problemy z chwytaniem, myciem rąk, wkładaniem dłoni do kieszeni.

Leczenie

Leczenie przykurczu Dupuytrena zależy od stopnia zaawansowania choroby i dolegliwości pacjenta.

1. Leczenie zachowawcze (we wczesnym stadium):

• Obserwacja – u pacjentów z niewielkim przykurczem bez utraty funkcji ręki,
• Fizjoterapia i rehabilitacja – pomimo tego, ze wielu specjalistów zaleca we wczesnym etapie choroby terapię manualną i rozciąganie przykurczonych tkanek, specyfika tego schorzenia powoduje, że zabiegi te mogą w niektórych przypadkach nasilić postęp zmian patologicznych. Fizjoterapie w postaci terapii manualnej zaleca się najlepiej po wykonaniu zabiegów inwazyjny, których celem jest m. in. zerwanie lub rozpuszczenie zrostów. Z zabiegów fizykalnych, które mogą przynieść poprawę zalicza się falę uderzeniową w celu rozbicia zrostów tkankowych.

2. Leczenie inwazyjne:

• Iniekcje kolagenazy (enzym rozkładający włókniste pasma) – mniej inwazyjna metoda, skuteczna w niektórych przypadkach,
• Igłowa fasciotomia – przerywanie pasm za pomocą igły pod kontrolą USG,
• Fasciotomia chirurgiczna – usunięcie zmienionej chorobowo tkanki; zarezerwowana dla zaawansowanych przypadków.

Rokowanie i nawroty

Choć leczenie chirurgiczne często przynosi oczekiwaną poprawę, choroba może nawracać, szczególnie u pacjentów z zaawansowanym stadium, młodym wiekiem zachorowania, wielopalcowym zajęciem oraz dodatnim wywiadem rodzinnym.
Wczesna diagnoza i wdrożenie odpowiednich działań znacząco zwiększają szanse na zachowanie sprawności ręki.