Rehabilitacja uroginekologiczna jest dziedziną fizjoterapii, która zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem problemów związanych z narządami miednicy u kobiet. Te problemy mogą obejmować różne rodzaje dysfunkcji, takie jak nietrzymanie moczu, obniżenie narządów miednicy, ból miednicy i problemy z funkcją seksualną. Rehabilitacja uroginekologiczna ma na celu poprawę funkcji tych narządów oraz jakości życia pacjentek poprzez różne techniki manualne i ćwiczenia.
Najczęstsze problemy uroginekologiczne, z którymi pracują fizjoterapeuci, to:
- Nietrzymanie moczu (inkontynencja moczu): W tym przypadku pacjentki doświadczają niekontrolowanego wycieku moczu podczas kichania, kaszlu, śmiechu lub innych aktywności fizycznych. Fizjoterapeuci pomagają wzmocnić mięśnie dna miednicy i nauczyć pacjentki, jak kontrolować te mięśnie w celu zapobiegania nietrzymania moczu.
- Obniżenie narządów miednicy: Obniżenie narządów miednicy jest stanem, w którym narządy miednicy, takie jak macica, pęcherz lub odbyt, przemieszczają się w dół w kierunku pochwy lub odbytu. Fizjoterapeuci mogą stosować różne techniki, w tym ćwiczenia i terapię manualną, aby pomóc w poprawie elastyczności i funkcji tkanek podtrzymujących narządy miednicy.
- Przygotowanie do porodu i rehabilitacja po porodzie: Fizjoterapeuci mogą pomóc kobietom w przygotowaniu się do porodu, ucząc ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy i brzucha. Rehabilitacja przedporodowa ma również na celu zapobiegać pojawieniu się rozstępowi mięśnia prostego brzucha. Po porodzie rehabilitanci pomagają w procesie powrotu do pełnej funkcji narządów miednicy.
- Ból miednicy: Ból miednicy może mieć różne przyczyny, takie jak endometrioza, zapalenie narządów miednicy mniejszej czy napięcie mięśniowe. Fizjoterapeuci specjalizujący się w uroginekologii pomagają w diagnozowaniu i leczeniu bólu miednicy, wykorzystując terapię manualną, ćwiczenia i inne techniki.
- Problemy związane z funkcją seksualną: Fizjoterapeuci poprzez terapię manualną i ćwiczenia mające na celu poprawę funkcji mięśni dna miednicy, mogą pomagać pacjentkom w radzeniu sobie z problemami seksualnymi, takimi jak:
- Dyspareunia - ból podczas stosunku. Symptomy bólowe mogą pojawiać się również przed i po stosunku,
- Pochwica (zespół Mariona-Simsa, vaginismus) - dysfunkcja seksualna polegająca na silnym, bardzo bolesnym, odruchowym, niezależnym od woli skurczu mięśni pochwy, który zamyka jej otwór przy próbie podjęcia stosunku, co uniemożliwia wprowadzenie członka do pochwy,
- Trudności w osiągnięciu orgazmu.
- Problemy pooperacyjne: Po operacjach w obrębie miednicy, takich jak histerektomia (usunięcie macicy), pacjentki mogą potrzebować rehabilitacji w celu przywrócenia funkcji mięśni i tkanek.
- Inne problemy związane z narządami miednicy: Obejmują takie problemy, jak przewlekłe zapalenia, przewlekłe zaparcia, zespoły bólowe narządów miednicy mniejszej, Vulvodynia (wulwodynia).
Oto kilka kluczowych elementów rehabilitacji uroginekologicznej:
- Ocena i diagnoza: Pierwszym krokiem jest dokładna ocena i diagnoza problemów pacjentki. Fizjoterapeuta specjalizujący się w uroginekologii przeprowadza wywiad, badanie fizykalne i ewentualnie badania dodatkowe, takie jak urodynamiczne, które pomagają ustalić rodzaj i przyczynę problemów.
- Ćwiczenia mięśni dna miednicy: Wiele pacjentek potrzebuje specjalnych ćwiczeń mięśni dna miednicy w celu wzmocnienia tych mięśni. Ćwiczenia te pomagają w leczeniu nietrzymania moczu i obniżenia narządów miednicy. Ćwiczenia Kegla są popularnymi ćwiczeniami do wzmacniania mięśni dna miednicy. Pacjentki uczą się, jak wykonywać te ćwiczenia i włączyć je do swojej codziennej rutyny.
- Terapia manualna: Fizjoterapeuci specjalizujący się w rehabilitacji uroginekologicznej mogą wykonywać róznego rodzaju techniki terapii manualnej, aby poprawić elastyczność i funkcję mięśni i tkanek miednicy. Terapia manualna zmniejsza napięcia w tkankach oraz przywraca prawidłowy balans mięśniowy, co przekłada się między innymi na zmniejszenie bólu w okolicach intymnych i poprawę funkcji.
- Terapia manualna wewnętrzna: Fizjoterapeuci mogą wykonywać delikatne techniki terapii manualnej wewnątrzpochwowo, aby poprawić elastyczność i rozluźnić mięśnie i tkanki miednicy.
- Biofeedback: To technika, która wykorzystuje sprzęt do pomiaru aktywności mięśni dna miednicy. Pacjentki mogą monitorować te mięśnie i uczyć się, jak prawidłowo kontrolować ich skurcze i relaksację.
- Elektrostymulacja: W niektórych przypadkach elektrostymulacja może być używana do stymulacji i wzmocnienia mięśni dna miednicy i poprawy ich funkcji.
- Trening zachowań: Rehabilitacja uroginekologiczna może również obejmować trening zachowań, takie jak nauka prawidłowego oddawania moczu, aby uniknąć nadmiernego nacisku na mięśnie dna miednicy.
- Zmiany stylu życia: Czasem zmiany w diecie, nawykach żywieniowych i aktywności fizycznej mogą pomóc w zarządzaniu problemami uroginekologicznymi.
- Edukacja: Pacjentki uczą się o swoich problemach i jakie czynniki mogą wpływać na funkcję narządów miednicy. Wiedza ta pomaga w zarządzaniu i profilaktyce.
Rehabilitacja uroginekologiczna jest dostosowywana do indywidualnych potrzeb pacjentek i może obejmować różne techniki, w zależności od diagnozy i stopnia dysfunkcji. Jeśli masz problemy z narządami miednicy, zawsze najlepiej jest skonsultować się z fizjoterapeutą specjalizującym się w dziedzinie uroginekologii, który może przeprowadzić wnikliwą ocenę i poprowadzić odpowiednią rehabilitację.
Problemy uroginekologiczne u kobiet mogą mieć różne przyczyny i często są wynikiem wielu czynników. Oto niektóre z głównych przyczyn tych problemów:
- Ciąża i poród: Ciąża i poród mogą znacząco wpłynąć na mięśnie dna miednicy. Rozciągnięcie i osłabienie tkanek może prowadzić do nietrzymania moczu, obniżenia narządów miednicy i innych problemów.
- Starzenie się: Z wiekiem tkanki mięśniowe i łączne w okolicach narządów miednicy mogą tracić elastyczność i siłę, co zwiększa ryzyko problemów uroginekologicznych.
- Genetyka: Czynniki genetyczne mogą wpływać na predyspozycję do problemów uroginekologicznych. Jeśli w rodzinie występowały te problemy, istnieje większe ryzyko ich wystąpienia u potomstwa.
- Przewlekłe schorzenia: Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, otyłość i przewlekła obturacyjna choroba płuc, mogą zwiększać ryzyko problemów uroginekologicznych.
- Chirurgia miednicy: W niektórych przypadkach operacje w obrębie miednicy, na przykład usunięcie macicy (histerektomia) lub zabiegi w obszarze narządów miednicy, mogą prowadzić do problemów uroginekologicznych.
- Otyłość: Nadmierna masa ciała może zwiększać nacisk na mięśnie dna miednicy i prowadzić do problemów, takich jak nietrzymanie moczu.
- Palenie tytoniu: Palenie papierosów może wpływać na zdolność organizmu do utrzymania zdrowych tkanek i mięśni w obrębie narządów miednicy.
- Urazy: Urazy miednicy, na przykład w wyniku wypadku samochodowego lub upadku, mogą uszkodzić mięśnie i tkanki w tej okolicy, co może prowadzić do problemów uroginekologicznych.
- Styl życia: Niezdrowy tryb życia, zbyt mała aktywność fizyczna, nieprawidłowe nawyki odżywiania, nadmierne napinanie mięśni podczas defekacji (np. przyspieszanie wypróżnień), a także zła postawa, długotrwałe siedzenie lub stanie mogą przyczyniać się do problemów uroginekologicznych.
- Infekcje i zapalenia: Infekcje układu moczowo-płciowego lub zapalenie narządów miednicy mniejszej mogą prowadzić do problemów i dyskomfortu w obszarze narządów miednicy.
REHABILITACJA UROGINEKOLOGICZNA Z WYKORZYSTNIEM URZĄDZENIA PHENIX NEO
Oferujemy naszym pacjentkom rehabilitację uroginekologiczną z wykorzystaniem urządzeniem Phenix Neo. To wielofunkcyjne francuskie urządzenie, które umożliwia dokładniejszą diagnostykę oraz terapię dna miednicy w statyce oraz w ruchu! Daje możliwość nauki świadomego kontrolowania aktywności mięśni dna miednicy (napięcia oraz relaksacji) oraz pozwala upewnić się, że pacjent uruchamia właściwe grupy mięśniowe. Dzięki wizualizacji na ekranie komputera/laptopa (tryb zabaw/gier) całą pracę kontroluje pacjent, ale i terapeuta.Każda wizyta z użyciem urządzenia Phenix Neo jest zapisywana i daje to możliwość porównywania efektów pracy i postępów terapeucie, ale zwłaszcza pacjentowi.
Usługi z wykorzystaniem urządzenia Phenix Neo:
- Badanie mięśni dna miednicy za pomocą EMG
- Elektroterapia (elektrostymulacja, drenaż, tonoliza, TENS)
- Biofeedback (czyli praca mięśni dna miednicy pod kontrolą wzroku)
|
|
Elektromiografia mięśni dna miednicy (EMG), czyli diagnostyka czynności elektrycznej mięśni. Na tym badaniu w biofeddbacku prowadzonym przez fizjoterapeutę dowiadujemy się jak wygląda w funkcji skurcz mięśni oraz uzyskujemy rzetelną informację o jakość skurczu mięśni i ich wytrzymałość. Podczas badania EMG możemy również określić czy występuje i kiedy odruch prekontrakcji (ryglowania). Badanie elektromiograficzne mięśni dna miednicy (EMG) wykonujemy na wizycie diagnostycznej oraz na koniec terapii uroginekologicznej.
Biofeedback, zwany także biologicznym sprzężeniem zwrotnym to technika, która pozwoli pacjentowi uświadomić sobie funkcjonowanie pewnych części jego ciała. Dzięki temu pacjent może na bieżąco (w czasie rzeczywistym) korygować napięcie lub relaks mięśni. Przy pomocy różnego rodzaju wykresów i gier wyświetlanych na ekranie monitora pacjent trenuje i uczy się kontrolować zaburzone lub osłabione parametry takie jak siła, wytrzymałość, czy stabilność skurczu mięśniowego. Biofeedback działa z wykorzystaniem sondy dopochwowej lub doodbytniczej oraz elektrod umieszczanych na mięśniach np. brzucha. Dzięki elektrodom widzimy zapis pracy mięśni krocza i brzucha na monitorze. W ten sposób różne sondy analizują i oceniają wszystkie mięśnie dna miednicy, aby pokazać pacjentowi, które obszary wymagają treningu. Ułatwiają również przechodzenie kolejnych etapów rehabilitacji. Biofeedback mięśni dna miednicy świetnie sprawdza się także u pacjentek, które potrzebują normalizacji i rozluźnienia włókien mięśniowych. Często zdarza się bowiem, że pacjentka potrafi świetnie napiąć mięśnie dna miednicy ale nie potrafi ich świadomie rozluźnić. Podczas sesji pacjentka uczy się świadomej i izolowanej pracy mięśni dna miednicy i zwieraczy, uczy się wzmacniać je oraz kontrolować funkcje fizjologiczne. Rehabilitacja pozwala na trening mięśni, regenerację nerwów oraz odzyskanie lub normalizację czucia w miejscach intymnych. Terapia prowadzona jest w statyce i dynamice.
Elektrostymulacja. Jak to działa? Impulsy elektryczne przekazywane z urządzenia do ciała za pomocą elektrody (sondy) dopochwowej lub doodbytniczej powodują mimowolne skurcze mięśni dna miednicy, silniejsze niż te, które moglibyśmy wywołać za pomocą własnej woli. Ćwiczenie mięśni dna miednicy z wykorzystaniem elektrostymulacji powoduje z biegeim czasu ich wzmocnienie. Podczas elektrostymulacji wykorzystuje się przepływ prądu do wygenerowania skurczu mięśni. Zalecane jest to szczególnie u pacjentek, które mają problem ze zlokalizowaniem mięśni dna miednicy, jak również u tych, u których siła skurczu jest niewystarczająca. Poprzez elektrostymulacje gładkich włókien mięśniowych poprawia się ukrwienie danego obszaru ciała co w konsekwencji przekłada się na lepsze odżywienie oraz poprawę struktury włókien mięśni dna miednicy.
Dzięki rehabilitacji uroginekologicznej z wykorzystaniem urządzenia Phenix Neo, zapewniamy leczenie następujących schorzeń:
- Wysiłkowe nietrzymanie moczu
- Mieszane nietrzymanie moczu
- Niestabilność pęcherza moczowego
- Dyssynergia wypieraczowo-zwieraczowa
- Zaburzenia po porodzie
- Zaburzenia anorektalne
- Bóle po epizjotomii
- Bóle ścięgnisto-mięśniowe przed i po porodzie
- Przygotowanie do zabiegów operacyjnych
- Reedukacja odruchów
- Nauka właściwej propriocepcji mięśni dna miednicy
Terapeuci prowadzący rehabilitację uroginekologiczną w FIZJOSPORT:
mgr Karolina Samborska