Rehabilitacja uroginekologiczna

Rehabilitacja uroginekologiczna jest dziedziną fizjoterapii, która zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem problemów związanych z narządami miednicy u kobiet. Te problemy mogą obejmować różne rodzaje dysfunkcji, takie jak nietrzymanie moczu, obniżenie narządów miednicy, ból miednicy i problemy z funkcją seksualną. Rehabilitacja uroginekologiczna ma na celu poprawę funkcji tych narządów oraz jakości życia pacjentek poprzez różne techniki manualne i ćwiczenia.

Najczęstsze problemy uroginekologiczne, z którymi pracują fizjoterapeuci, to:
 

• Nietrzymanie moczu (inkontynencja moczu): W tym przypadku pacjentki doświadczają niekontrolowanego wycieku moczu podczas kichania, kaszlu, śmiechu lub innych aktywności fizycznych. Fizjoterapeuci pomagają wzmocnić mięśnie dna miednicy i nauczyć pacjentki, jak kontrolować te mięśnie w celu zapobiegania nietrzymania moczu.
• Obniżenie narządów miednicy: Obniżenie narządów miednicy jest stanem, w którym narządy miednicy, takie jak macica, pęcherz lub odbyt, przemieszczają się w dół w kierunku pochwy lub odbytu. Fizjoterapeuci mogą stosować różne techniki, w tym ćwiczenia i terapię manualną, aby pomóc w poprawie elastyczności i funkcji tkanek podtrzymujących narządy miednicy.
• Przygotowanie do porodu i rehabilitacja po porodzie: Fizjoterapeuci mogą pomóc kobietom w przygotowaniu się do porodu, ucząc ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy i brzucha. Rehabilitacja przedporodowa ma również na celu zapobiegać pojawieniu się rozstępowi mięśnia prostego brzucha. Po porodzie rehabilitanci pomagają w procesie powrotu do pełnej funkcji narządów miednicy.
• Ból miednicy: Ból miednicy może mieć różne przyczyny, takie jak endometrioza, zapalenie narządów miednicy mniejszej czy napięcie mięśniowe. Fizjoterapeuci specjalizujący się w uroginekologii pomagają w diagnozowaniu i leczeniu bólu miednicy, wykorzystując terapię manualną, ćwiczenia i inne techniki.
• Problemy związane z funkcją seksualną: Fizjoterapeuci poprzez terapię manualną i ćwiczenia mające na celu poprawę funkcji mięśni dna miednicy, mogą pomagać pacjentkom w radzeniu sobie z problemami seksualnymi, takimi jak:
  • Dyspareunia - ból podczas stosunku. Symptomy bólowe mogą pojawiać się również przed i po stosunku,
  • Pochwica (zespół Mariona-Simsa, vaginismus) - dysfunkcja seksualna polegająca na silnym, bardzo bolesnym, odruchowym, niezależnym od woli skurczu mięśni pochwy, który zamyka jej otwór przy próbie podjęcia stosunku, co uniemożliwia wprowadzenie członka do pochwy, 
  • Trudności w osiągnięciu orgazmu.
• Problemy pooperacyjne: Po operacjach w obrębie miednicy, takich jak histerektomia (usunięcie macicy), pacjentki mogą potrzebować rehabilitacji w celu przywrócenia funkcji mięśni i tkanek.
• Inne problemy związane z narządami miednicy: Obejmują takie problemy, jak przewlekłe zapalenia, przewlekłe zaparcia, zespoły bólowe narządów miednicy mniejszej, Vulvodynia (wulwodynia).

Oto kilka kluczowych elementów rehabilitacji uroginekologicznej:

• Ocena i diagnoza: Pierwszym krokiem jest dokładna ocena i diagnoza problemów pacjentki. Fizjoterapeuta specjalizujący się w uroginekologii przeprowadza wywiad, badanie fizykalne i ewentualnie badania dodatkowe, takie jak urodynamiczne, które pomagają ustalić rodzaj i przyczynę problemów.
• Ćwiczenia mięśni dna miednicy: Wiele pacjentek potrzebuje specjalnych ćwiczeń mięśni dna miednicy w celu wzmocnienia tych mięśni. Ćwiczenia te pomagają w leczeniu nietrzymania moczu i obniżenia narządów miednicy. Ćwiczenia Kegla są popularnymi ćwiczeniami do wzmacniania mięśni dna miednicy. Pacjentki uczą się, jak wykonywać te ćwiczenia i włączyć je do swojej codziennej rutyny.
• Terapia manualna: Fizjoterapeuci specjalizujący się w rehabilitacji uroginekologicznej mogą wykonywać róznego rodzaju techniki terapii manualnej, aby poprawić elastyczność i funkcję mięśni i tkanek miednicy. Terapia manualna zmniejsza napięcia w tkankach oraz przywraca prawidłowy balans mięśniowy, co przekłada się między innymi na zmniejszenie bólu w okolicach intymnych i poprawę funkcji.
• Terapia manualna wewnętrzna: Fizjoterapeuci mogą wykonywać delikatne techniki terapii manualnej wewnątrzpochwowo, aby poprawić elastyczność i rozluźnić mięśnie i tkanki miednicy.
• Biofeedback: To technika, która wykorzystuje sprzęt do pomiaru aktywności mięśni dna miednicy. Pacjentki mogą monitorować te mięśnie i uczyć się, jak prawidłowo kontrolować ich skurcze i relaksację.
• Elektrostymulacja: W niektórych przypadkach elektrostymulacja może być używana do stymulacji i wzmocnienia mięśni dna miednicy i poprawy ich funkcji.
• Trening zachowań: Rehabilitacja uroginekologiczna może również obejmować trening zachowań, takie jak nauka prawidłowego oddawania moczu, aby uniknąć nadmiernego nacisku na mięśnie dna miednicy.
• Zmiany stylu życia: Czasem zmiany w diecie, nawykach żywieniowych i aktywności fizycznej mogą pomóc w zarządzaniu problemami uroginekologicznymi.
• Edukacja: Pacjentki uczą się o swoich problemach i jakie czynniki mogą wpływać na funkcję narządów miednicy. Wiedza ta pomaga w zarządzaniu i profilaktyce.

Rehabilitacja uroginekologiczna jest dostosowywana do indywidualnych potrzeb pacjentek i może obejmować różne techniki, w zależności od diagnozy i stopnia dysfunkcji. Jeśli masz problemy z narządami miednicy, zawsze najlepiej jest skonsultować się z fizjoterapeutą specjalizującym się w dziedzinie uroginekologii, który może przeprowadzić wnikliwą ocenę i poprowadzić odpowiednią rehabilitację.
 

Problemy uroginekologiczne u kobiet mogą mieć różne przyczyny i często są wynikiem wielu czynników. Oto niektóre z głównych przyczyn tych problemów:
 

• Ciąża i poród: Ciąża i poród mogą znacząco wpłynąć na mięśnie dna miednicy. Rozciągnięcie i osłabienie tkanek może prowadzić do nietrzymania moczu, obniżenia narządów miednicy i innych problemów.
• Starzenie się: Z wiekiem tkanki mięśniowe i łączne w okolicach narządów miednicy mogą tracić elastyczność i siłę, co zwiększa ryzyko problemów uroginekologicznych.
• Genetyka: Czynniki genetyczne mogą wpływać na predyspozycję do problemów uroginekologicznych. Jeśli w rodzinie występowały te problemy, istnieje większe ryzyko ich wystąpienia u potomstwa.
• Przewlekłe schorzenia: Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, otyłość i przewlekła obturacyjna choroba płuc, mogą zwiększać ryzyko problemów uroginekologicznych.
• Chirurgia miednicy: W niektórych przypadkach operacje w obrębie miednicy, na przykład usunięcie macicy (histerektomia) lub zabiegi w obszarze narządów miednicy, mogą prowadzić do problemów uroginekologicznych.
• Otyłość: Nadmierna masa ciała może zwiększać nacisk na mięśnie dna miednicy i prowadzić do problemów, takich jak nietrzymanie moczu.
• Palenie tytoniu: Palenie papierosów może wpływać na zdolność organizmu do utrzymania zdrowych tkanek i mięśni w obrębie narządów miednicy.
• Urazy: Urazy miednicy, na przykład w wyniku wypadku samochodowego lub upadku, mogą uszkodzić mięśnie i tkanki w tej okolicy, co może prowadzić do problemów uroginekologicznych.
• Styl życia: Niezdrowy tryb życia, zbyt mała aktywność fizyczna, nieprawidłowe nawyki odżywiania, nadmierne napinanie mięśni podczas defekacji (np. przyspieszanie wypróżnień), a także zła postawa, długotrwałe siedzenie lub stanie mogą przyczyniać się do problemów uroginekologicznych.
• Infekcje i zapalenia: Infekcje układu moczowo-płciowego lub zapalenie narządów miednicy mniejszej mogą prowadzić do problemów i dyskomfortu w obszarze narządów miednicy.

Terapeuci prowadzący rehabilitację uroginekologiczną w FIZJOSPORT:
mgr Karolina Samborska